دکتر آسیه اناری با تاکید بر اینکه به طور کلی برای استفاده کودکان و نوجوانان از شبکههای اجتماعی باید سن خاصی را تعیین کرد، اظهار کرد: حداقل سن برای نصب “اینستاگرام” از سوی سازندگان این برنامه ۱۳ سال اعلام شده است، اما سن استفاده از این برنامه میتواند از فرهنگی به فرهنگ دیگر متفاوت باشد چراکه نوع مسائلی که کودکان و نوجوانان در جوامع مختلف با آن مواجهاند متفاوت است.
به گفته عضو کمیته تخصصی روانشناسی بالینی کودک و نوجوان سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور، بهتر است خانوادههای ایرانی تا قبل از ۱۵ سالگی اجازه نصب “اینستاگرام” و داشتن صفحه اینستاگرام مستقل را به نوجوانان ندهند و از ۱۳ تا ۱۵ سالگی نیز نوجوانان با نظارت والدین از صفحه اینستاگرام والدین استفاده کنند نه اینکه صفحهای مستقل داشته باشد.
وی معتقد است که داشتن صفحه اینستاگرام برای نوجوانان زیر ۱۳ سال آسیب زاست و از این رو لازم است والدین قاطعانه مخالفت خود با نصب و استفاده کودک و نوجوان تا قبل از ۱۳ سالگی را اعلام کنند.
این روانشناس بالینی کودک و نوجوان درباره چگونگی قاطع بودن والدین در اعلام مخالفت خود با نصب و استفاده نوجوان از “اینستاگرام” تا قبل از ۱۳ سالگی، توضیح داد: طبیعتا نوجوان با هر قانونی که والدین در خانه وضع کرده و بر روی آن پافشاری دارند مخالفت میکند. از جمله توجیههای مورد استفاده نوجوان برای نصب این برنامه آن است که “والدین دوستانم به آنها اجازه نصب این برنامه را دادهاند و چرا من نمیتوانم این برنامه را نصب کنم؟ “. اغلب اوقات والدین توسط نوجوان در حال مقایسه شدن با والدین دوستان نوجوان هستند. با این حال والدین باید خطاب به نوجوان تاکید داشته باشند که “این قانون خانه و خانواده ما است” و از آنجا که هر خانوادهای برای خود چارچوب دارد ما نیز باید از قوانین خانواده خود تبعیت کنیم.
این عضو هیئت رییسه انجمن روانشناسی بالینی کودک و نوجوان همچنین خاطر نشان کرد که والدین نباید در این راستا با نوجوان بحث و “کل کل” کنند بلکه صراحتا اعلام کنند این قانون خانواده ما است و گرچه با دیگر خانوادهها متفاوت است، اما باید آن را رعایت کنیم.
اناری ادامه داد: والدین برای نوجوان توضیح دهند همانطور که فضای منزل و چیدمان اثاث خانه و حتی نوع غذاها و فرهنگ خانواده ما با خانواده دوستان نوجوان متفاوت است، ممکن است قوانین خانه و خانواده ما نیز با دوستانش متفاوت باشد و از این رو باید این قوانین خانوادگی را رعایت کنیم. والدین تحت هیچ عنوان نباید به نوجوان پاسخی مبهم نظیر اینکه “صلاح نمیبینم اینستاگرام نصب کنی” بدهند. پاسخ والدین باید واضح و مشخص باشد.
وی همچنین با اشاره به “باج گیری عاطفی” نوجوانان از مادر و پدر به منظور جلب رضایت والدین برای نصب “اینستاگرام”، افزود: بعضا نوجوان با بیان سخنهایی نظیر اینکه “تو را دوست ندارم”، “چرا من را به دنیا آوردی”، “مادر یا پدر بدی هستی” و… سعی در جلب رضایت والدین برای نصب اینستاگرام را دارند، اما والدین نباید وارد این “تلهها” و باج گیریهای عاطفی نوجوان شوند. نوجوانان با بیان این حرفها سعی دارند به خواسته خود برسند، اما والدین باید محکم سر حرف خود بایستند و بگویند این قانون خانواده ما است و قوانین هر خانواده با خانواده دیگر متفاوت است.
عضو تیم تخصصی کودک و نوجوان در انجمن ازدواج و خانواده کشور، درباره نحوه برخورد والدین با کودکان و نوجوانانی که کمتر از ۱۳ سال دارند و در عین حال از مدتها قبل اینستاگرام را نصب کرده و صفحه مستقلی در این برنامه دارند، بیان کرد: نباید اجازه نصب و استفاده از اینستاگرام رابه کودکان و نوجوان کمتر از ۱۳ سال داد چراکه این برنامه برای کمتر از ۱۳ سال آسیب زاست، اما والدین باید در چنین شرایطی که از مدتها قبل کودک و نوجوان زیر ۱۳ سال این برنامه را نصب کرده و در آن فعالیت دارند، قاطعانه با کودک و نوجوان صحبت کنند. به او بگوید اجازه ندارد از این پس از این برنامه استفاده کند مگر آنکه صفحه خود در اینستاگرام را به گوشی والدین منتقل کرده و تحت نظارت آنها از این برنامه استفاده کند. والدین باید از فرزند خود بخواهند صفحه خود را ببندد و یا آن را به گوشی موبایل والدین منتقل کرده و تحت نظارت آنها از این برنامه استفاده کند. برای این نظارت نیز میتوان از ابزارهای کنترلی استفاده کرد تا کودک و نوجوان بیشتر از ساعتی معین در طول روز نتواند در این برنامه حضور داشته باشند.
اناری در پایان سخنان خود با تاکید بر اهمیت نقش والدین در الگو گیری فرزندان، اظهارکرد: اگر والدین معتاد اینستاگرام باشند، دائما در فضای مجازی بچرخند و دغدغه آنها دیدن زندگی دیگران و الگو گرفتن از آنها باشد، چطور از فرزندان خود انتظار دارند معتاد این برنامه نشوند؟. والدین ابتدا باید سبک زندگی خود و نگاه خود به زندگی را درست کنند و سپس به فکر تغییر در رفتار فرزندان باشند. نحوه و مدت زمانی که والدین از فضای مجازی استفاده میکنند بسیار مهم است. اگر والدین میخواهند فرزندان از فضای مجازی و شبکههای اجتماعی به درستی استفاده کنند در ابتدا باید رفتار خود را اصلاح کنند.