متخصصان پزشکی میگویند والدین به هیچ وجه نباید دوز داروی سرماخوردگی بزرگسالان را برای درمان کودکان خود استفاده کنند. ویلیام چو، متخصص اطفال و مدیر پزشکی در Pediatrix Primary + Urgent Care تگزاس گفت: «داروی بزرگسالان لزوما برای استفاده در کودکان آزمایش یا تایید نشده است، بنابراین شما فرزند خود را در معرض خطر عوارض بیشتری قرار میدهید. نه تنها بیاثر است، بلکه اگر به طور نادرست تجویز شود، میتواند کشنده باشد».
هیچ دارویی بدتر از داروی اشتباه نیست
بسته به سن، کودکان در هنگام بیماری نیازی به مصرف داروهای بدون نسخه ندارند. طبق آکادمی اطفال آمریکا به کودکان کمتر از ۴ سال نباید داروهای سرفه و سرماخوردگی داده شود. اکثر موارد به خودی خود برطرف میشوند، به علاوه این داروها برای این این گروه سنی خیلی موثر نیستند.
چو گفت: «تحقیقات نشان نمیدهد که دادن داروهای سرفه و سرماخوردگی به کودکان فواید زیادی دارد. بیشتر اوقات دادن آن خطرناکتر است و مصرف داروهای بزرگسالان در کودکان فقط خطر را افزایش داده و هیچ فایدهای ندارد. اگر کودک شما بین ۴ تا ۶ سال دارد، توصیه میشود در استفاده از مسکنهای OTC بسیار احتیاط کرده و ابتدا با پزشک مشورت کنید.
برای مثال بچههای کوچکتر نمیتوانند قرصها را قورت دهند، بنابراین دادن قرص تیلنول به آنها میتواند خطر خفگی به دنبال داشته باشد. علاوه بر این، دادن داروهای بزرگسالان عوارض جانبی جدی از جمله حالت تهوع، درد معده و حتی مرگ را به همراه دارد. نورما پرز، متخصص اطفال از خدمات بهداشتی AltaMed مستقر در کالیفرنیا میگوید: «دوزهای بسیار بالای این داروهای سرفه و سرماخوردگی میتواند برای کودکان کشنده باشد».
فهرست گستردهای از عوارض جانبی ناشی از ترکیبات موجود در دارو سرچشمه میگیرد. به عنوان مثال داروهای ضد احتقان تحریک کننده هستند و دوز بالای آن میتواند فشار خون را افزایش داده و باعث تشنج شود. دکسترومتورفان، یک سرکوب کننده معمول سرفه، میتواند تنفس را کند و ضربان قلب را افزایش دهد و در صورت مصرف بیش از حد، باعث کما شود. استامینوفن و ایبوپروفن در دوزهای معمولی بیخطر هستند، اما مقادیر زیاد آن میتواند منجر به آسیب شدید کبد، خواب آلودگی و درد شکمی شود.
دوزهای دارو برای بزرگسالان و کودکان متفاوت است
اکثر داروها دارای ترکیبات همپوشانی برای درمان علائم متعدد هستند که میتواند خطر مصرف بیش از حد را افزایش دهد؛ به دلیل اندازه بدن، احتمال مصرف بیش از حد داروهای مسکن بزرگسالان توسط کودک بسیار زیاد است. پرز گفت: «داروهایی مانند استامینوفن و ایبوپروفن بر اساس سن نیستند، بلکه بر اساس وزن هستند. بسته به وزن آنها، این چیزی است که ما برای دوز مناسب برای کودکان محاسبه میکنیم». یک یا دو قرص توصیه شده روی بطری برای وزن یک بزرگسال محاسبه شده است و این دوز میتواند بالاتر از حد معمول برای یک کودک باشد.
هر دو متخصص هشدار میدهند که قطع یک قرص کمکی به کاهش دوز نمیکند. پرز گفت: «بسیاری از این داروها به گونهای طراحی نشدهاند که وقتی آن را قطع کنید، موثر باشند. علاوه بر این شما هنوز یک «حدس» از دوز مناسب ارائه میدهید. هیچ راهی برای دانستن اینکه آیا به فرزندتان کم یا زیاد دارو میخورانید، وجود ندارد. خرد کردن دارو همچنین میتواند خوردن آن را برای کودک دشوارتر کند. چو میگوید: «ممکن است بلعیدن یک قرص دندانهدار مشکل باشد یا اگر آسیاب شده و با چیزی مخلوط شود، مشکل مزهای ایجاد کند».
یک مراقب چه کاری انجام دهد؟
اگر هنوز در یافتن مسکنهای کودکان مشکل دارید، خبرهای خوبی وجود دارد. بسیاری از درمانهای خانگی برای تسکین علائم آنفولانزا و کووید مفید هستند. عسل گلودرد را تسکین میدهد و احتمالا بهتر از درمانهای معمول مراقبتهایی مانند داروهای سرماخوردگی OTC و آنتی بیوتیکهاست، همچنین به درمان سرفه به ویژه سرفههای خلطی کمک میکند.
پرز توضیح داد: عسل ضخامت گلو را پوشش داده و از گلو محافظت میکند و به شما آرامش میدهد؛ عسل همچنین دارای خواص ضد میکروبی است که میتواند پاتوژنهای مسئول عفونتهای دستگاه تنفسی فوقانی را از بین ببرد. او توصیه میکند به کودکان بزرگتر از یک سال نصف تا یک قاشق چای خوری کامل عسل بدهید.
برای کمک به احتقان بینی، یک مرطوب کننده یا دوش بخار میتواند این گرفتگی را کاهش دهد، به خصوص اگر درست قبل از خواب انجام شود. بخار داغ به رقیق شدن مخاط کمک کرده و باعث باز شدن راههای هوایی ریه و بینی میشود. تسکین حاصل از استنشاق بخار به کودکان کمک میکند تا راحتتر نفس کشیده و بخوابند. راه دیگری برای کمک به گرفتگی بینی استفاده از اسپریهای بینی OTC هر دو تا سه ساعت یکبار است، اگرچه هر دو متخصص هشدار میدهند که در خانه آن را درست نکنید. میتوانید اسپریهای سالین بینی را در داروخانه محل خود و بسته به علائم خریداری کنید.
با وجود همه این ویروسهای تنفسی، چو میگوید مراقبان حق دارند نگران باشند. بهترین اقدام این است که علائم کودک خود را مدیریت کنید و آنها را راحت نگه دارید. اگر هر گونه نگرانی طولانی مدت وجود دارد، به پزشک اطفال خود مراجعه کرده و یا فرزند خود را به اورژانس ببرید.