رهبر هر کشوری به عنوان شخص اول جامعه دل مشغولی‌ها و مشغله‌های زیادی دارد. اما رهبر معظم انقلاب به قدری نگاه دقیق و پدرانه‌ای دارند که نسبت به جزئی‌ترین مسائل هم راهکاری دارند. شاید هیچکس از شخص اول مملکت توقع و انتظار ندارد که در مورد مشکلات درون خانواده حتی فکر کند، چه برسد که برایش راهکار و نصایحی هم داشته باشند. اما راهنمای بیدار و رهبر و خردمند ما به قدری برای جایگاه خانواده اهمیت قائل هستند که در مقام پدری مهربان و رهبر و راهنمایی فرزانه نصایح پدرانه‌ای برای تک‌تک ما دارند که در پس و پیشِ‌خواندن خطبه عقد، شربتی به شیرینی زندگیِ اهل ایمان برای زوج‌ها تدارک دیده و حکیمانه کام تشنه آن‌ها را سیراب کرده اند.
کلماتی که بیشتر از یک چاقو می‌بُرند!
کلمه‌ها و جمله‌ها در روابط زناشویی نقش بزرگی دارند. برخی از زن و شوهر‌ها بدون توجه به سنگینی و بزرگی کلماتی که به کار می‌برند، با دستان خود زندگی مشترک خود را به ورطه نابودی می‌کشانند. به این جمله‌ها دقت کنید؛ «همیشه همینی، هیچ وقت نمی‌تونی درست رفتار کنی. گند زدی. طرز حرف زدنت خجالت آوره.» این جمله به گوش‌تان آشنا نیست؟ برخی از ما بدون اینکه بدانیم از جملاتی استفاده می‌کنیم که گاهی بیشتر و تیز‌تر از یک چاقو عمل می‌کند و از بیخ و بُن ریشه رابطه ما را می‌بُرد. کلمات و جملاتی که حکم تحقیر و بی‌احترامی به شریک زندگی‌مان را می‌گیرد و اعتماد به نفس همسرمان را نابود می‌کند.
رهبر معظم انقلاب در این باره می‌فرمایند: «ظلم، تبعیض و اهانت در هر حالی غلط است. اگر شما عالی‌ترین مرد دنیا باشید و زن شما مثلا از لحاظ سواد و معلومات و.. یک خانم کم سوادی باشد، یا از یک خانواده پایینی باشد، شما حق کمترین ظلم و اهانتی را به او ندارید. زن همان زن است تا ابد. حق کمترین اهانتی را به او ندارید. این البته فقط مخصوص ما نیست. این اروپایی‌های ادکلن زده‌ی اتو کشیده گاهی خیلی بدتر از جوامع ما به این موجودات ظلم می‌کنند. مرد حق ندارد- ولو بالاتر از زن باشد- به زن جفا کند و زن هم همینطور.»
پیامبر اکرم (ص) هم فرموده اند: «بهترین مردان امت من، آن کسانی هستند که نسبت به خانواده خود خشن و متکبر نباشند و بر آنان ترحم و نوازش کنند و به آنان آزار نرسانند.»
تحقیر؛ تیری که رابطه‌تان را هدف می‌گیرد
برخی از همسران به قدری بی‌احترامی برایشان عادی شده است که این بی‌احترامی و تحقیر را حتی در هنگام قرار گرفتن در جمع هم نسبت به همسرشان ابراز می‌کنند؛ «دخترک از یادآوری دقایق پیش که همسرش در جلوی جمع او را تحقیر کرد بیشتر در خودش فرو می‌رود. سعی می‌کند خودش را آرام کند تا در بین دوستانش بغضش نَتِرکرد و اشکش جاری نشود.
تا چند دقیقه قبل همه چیز خوب بود. دخترک می‌خندید، اما همسرش نه گذاشت نه برداشت یک دفعه در جمع گفت: «مریم مدام در حال غذا خوردنه بعد میگه چرا من چاقم؟ همه لباس‌های داخل کمد هم براش کوچیکه و باید برای خانم هر روز لباس بخریم! آخه یکی نیست بگه اضافه وزن داری!» با همین چند جمله انگار یک پتک بزرگ بر سر مریم زده باشند. باورش نمی‌شد همسرش این حرف‌ها را در جمع زده باشد. اما سنگینی نگاه اطرافیان مهر تاییدی بر تحقیرش در جمع بود. البته ازتحقیر‌های زمان خلوت که بگذریم، همسرش تا به حال چندین و چند بار جلوی بزرگ و کوچک او را خوار و خفیف کرده بود. دخترک تا آخر شب نه خندید. نه غذا خورد و نه حرف زد.»
تحقیر و تبعیض ممنوع! / خانواده سالم یک رکن اساسیِ سعادت
برخی از همسران هم با تعریف کردن خاطراتی که موجب شرمندگی همسرشان است آن‌ها را در جمع تحقیر می‌کنند. برخی هم با مقایسه کردن همسرشان با همسر یا فرد دیگری او را در جمع یا خلوت خار و کوچک می‌کند. البته این تحقیر‌ها و بی احترامی‌ها مرد و زن نمی‌شناسد. بعضا زن‌ها هم مردشان را در جمع یا خلوت خوار و خفیف می‌کنند.
رهبر معظم انقلاب می‌فرمایند: «گاهی زن، یک خانم باسواد تحصیل کرده است که مثلا حالا با یک مرد کارگری ازدواج کرده است. او هم حق ندارد مرد را تحقیر کند. مرد، باز هم برای او نقطه تکایی است. باید به او تکیه کند. باید او را از لحاظ روحی چنان حفظ کند که بشود به او تکیه کرد. این خانواده سالم است. اگر خانواده را این طوری تشکیل دادید، بدانید که یک رکن اساسی سعادتِ خودتان را تامین کرده اید.
دکتر «مهدی میرطالبی»، روانشناس مذهبی و استاد دانشگاه سوره تهران می‌گوید: «خانواده یکی از بنیادی‌ترین ارکان جامعه است. اهمیت خانواده در مورد فرزند پروری و تربیت نسل بیشتر هم می‌شود. اگر ما بخواهیم یک جامعه خوب و تربیت صحیح داشته باشیم بر اساس نکاتی که حضرت آقا هم فرمودند باید یک روابط صحیحی بین اعضای خانواده حاکم باشد. زمانی این روابط سالم است که بین اعضای خانواده بحث تبعیض، تحقیر و عدم اعتماد، توهین و ظلم به اعضای خانواده نباشد.»
فرزندتان از شما الگو می‌گیرد/ تحقیر یکی از دلایل تزلزل خانواده!
تحقیر و بی‌احترامی به همسر اگر کنترل نشود در تربیت فرزندان هم تاثیر خواهد گذاشت. تصور کنید که شما در جلوی فرزندتان بر سر همسرتان داد بزنید یا او را بی‌کفایت یا بی لیاقت بخوانید. فرزندتان که شاهد ماجراست عینا رفتار شما را تکرار می‌کند و نه تنها با شما و همسرتان به همان شکل برخورد می‌کند، با همسر آینده خود هم همان رفتار غلط را انجام می‌دهد.
دکتر «مهدی میرطالبی»، روانشناس مذهبی و استاد دانشگاه سوره تهران در این باره می‌گوید: «در خانواده‌ای که پدر نسبت مادر خانواده یا برعکس مادر نسبت به پدر خانواده فحاشی و بدهنی و بی‌احترامی و تحقیر کند در آینده به هیچ وجه نمی‌توان یک مادر یا پدر قوی و با اعتماد به نفس داشت. مادر و پدری که در آینده شکل می‌گیرد یک موجود ضعیف است. این موجود ضعیف نمی‌تواند فرزندپروی و خوبی داشته باشد. چراکه خودش دارای یک شخصیت متزلزل است.»
آفات زندگی مشترک را بشناسید/ یک رابطه مبتنی بر احترام
طراوت و شیرینی زندگی محصول مهارت‌ها و رعایت‌های زن و شوهر است. حضرت علی (ع) فرمودند: «هرچیزی در این عالم آفتی دارد.» برای نگاهداری و بهره مندی شایسته از هر چیز خوب و با ارزشی باید اول آفات آن را شناسایی کرد. آنگاه با درایت و هوشمندی به مقاوم سازی و ایجاد صیانت همت گماشت. این قاعده زندگی دنیاست. هرچه ارزش چیزی افزونتر باشد، آفات آن هم بیشتر و خطرناک‌تر است. زندگی مشترک که با میثاق مقدس ازدواج آغاز می‌شود، یکی از با ارزش‌ترین نعمت‌های الهی برای انسان هاست و از اتفاق در معرض آفت‌های فراوان قرار دارد. چشم باز و مراقبتِ همسران جوان و شناخت درست از آسیب‌ها راه نجات از فتنه‌های شیطان است.
دکتر «مهدی میرطالبی»، روانشناس مذهبی در این باره می‌گوید: «اگر پدر و مادر در فضای خانواده به یکدیگر و به فرزندان احترام بگذارند، به مشکلات هم رسیدگی کنند، با هم گفتمان مناسب داشته باشند، یک خانواده قوی خواهند داشت و بچه‌های این خانواده می‌توانند جایگاه خود را در جامعه حفظ کنند و موفق باشند. برعکس در خانواده‌ای که تحقیر و تبعیض و بی احترامی باشد، بچه‌ها هم مشکلاتی برای خود هم برای جامعه خواهند داشت. بچه‌ها از والدین یاد می‌گیرند.»
زندگی معصومان را سرلوحه خود قرار دهید
هنگامی که به زندگی امامان و پیامبران و معصومین می‌نگریم، متوجه می‌شویم که اسرار زندگی آن‌ها احترام است. رفتار‌ها نسبت به همسر و فرزندان و حتی کنیز و غلام همراه با احترام و اعتماد بود. حتی اگر غلام یا کنیز اشتباهی مرتکب می‌شد، به شیوه‌های مختلف و صحیح و بردبارانه آن را رفع و رجوع می‌کردند که در نهایت آن کنیز و غلام متوجه رفتار غلط خود می‌شدند و آن را اصلاح می‌کردند؛ بنابراین باید زندگی معصومین را سرلوحه زندگی خود قرار دهیم. یادمان باشد که خانواده اولین و اصلی‌ترین فضای تربیت فرزندان مان است. فرزندان در درون خانواده یاد می‌گیرند که نسبت به همسر خودشان چگونه رفتار کنند.
هرچه بین اعضای خانواده، بین پدر و مادر بین زن و شوهر بین والدین با فرزندان روابط صحیح و سالمی باشد، روابط در آن خانواده بر اساس حُسن اعتماد و احترام متقابل و احساس مسئولیت نسبت به مسائل مختلف پیش خواهد رفت، بنابراین به جای توهین و تحقیر به یکدیگر احترام بگذارید تا در آینده یک خروجی مثبت در زمینه تربیت فرزندان داشته باشید.
