به بهانه سالگرد عملیات رمضان گفتگویی داریم با آقای محمدرضا رحمتی، یکی از رزمندگان شهرضایی که سابقه طولانی حضور در میادین مختلف جبهه های جنگ و دوران دفاع مقدس را دارد.
لطفا خودتان را معرفی کنید.
محمدرضا رحمتی متولد ۱۳۴۱ در شهرضا هستم. من در خانواده ای شلوغ و پر جمعیت با ۵ برادر و ۶ خواهر به دنیا آمدم.
از چه زمان وارد مبارزات انقلابی شدید؟
همزمان با پیروزی انقلاب ۱۷ سال داشتم. از آنجا که خانواده ما خانواده ای مذهبی بود، از دوران بچگی در مراسم های روضه و فعالیت های مسجد حضور فعال داشتم.
در سال ۵۶ که سر و صدای انقلاب بلند شد، فعالیت های انقلابی ما هم آغاز شد. چند نفر از دوستانم طلبه بودند و من با آنها در تهیه و انتشار عکس ها و اعلامیه های امام خمینی(ره) همکاری می کردم. چندین بار در معرض دستگیری توسط ساواک قرار گرفتم اما خوشبختانه هیچ وقت دستگیر نشدم.
فعالیت های شما بعد از پیروزی انقلاب هم ادامه داشت؟
بعد از پیروزی انقلاب در شهرها کمیته های شهری تشکیل شد که من هم عضو کمیته شهرضا بودم. این کمیته در شهرضا زیاد دوام نداشت و با شکل گیری سپاه پاسداران به سرپرستی شهید محسن صفوی و شهید حاج محمد ابراهیم همت ما به سپاه ملحق شدیم.
در پوشش های غیر نظامی و کارهای جهاد سازندگی شرکت می کردم. آموزش های نظامی اولیه را دیدم و در گشت زنی های شبانه شرکت داشتم. من جزو اولین کسانی بودم که آموزش های چریکی دیدم. آموزش سلاح و تیراندازی، رعایت اصول حفاظت گفتاری و تهیه عکس و نوار را دیدم. با توجه به توانایی هایم سلاح در اختیارم گذاشتند و جزو اولین کسانی بودم که در بیشتر ماموریت های سپاه حضور داشتم. در شهرستان در مبارزه با خان ها و گروهک های محلی شرکت کردم و موفقیت های خوبی به دست آوردیم.
از چه زمانی عازم جبهه جنگ شدید؟
با شروع قضایای کردستان همراه شهید همت به پاوه رفتم. فرمانده گروه و مسئول آموزش نظامی بودم.
چند وقتی در بانه و سردشت به همراه برادران ارتشی حضور داشتیم. تا اینکه عملیات رسمی عراق و جنگ تحمیلی در سال ۵۹ آغاز شد.
با شروع جنگ ما به شهرضا برگشتیم و مشغول آموزش نظامی نیروهای مردمی شدیم.
اولین نیروها از شهرضا به خط پدافندی خط شیر در دارخوین و آبادان اعزام شد.
اولین اقدام نیروهای ایرانی سد کردن راه نیروهای بعثی در خوزستان و جلوگیری از پیشروی آن ها بودکه در غالب عملیات چریکی توسط فرماندهانی مانند شهید چمران انجام می شد.
عملیات طریق القدس و عملیات های کوچک دیگری هم در آن زمان انجام شده است. سپاه در آن زمان امکانات زیادی نداشت. خمپاره اندازهایی بودکه باید آموزش آنها را می‌دیدیم.آموزش ها توسط سربازان ارتشی به ما داده شد. سلاح های ما تیربارهای سنگین کالیبر ۵۰، تفنگ های برنو و ام یک و سلاح‌های ژ۳ بود که به واسطه پیگیری شهید بهشتی که اقوامشان در شهرضا بودند، به ما داده شد و آنها را از پادگان های کرمان و پادگان‌های ارتش تحویل گرفتیم.
تجهیزات سپاه شهرضا خوب بود و بعد از چند عملیات اولیه غنیمت هایی هم بچه‌ها گرفتند.
تا این که به عملیات فتح المبین رسیدیم. در عملیات فتح المبین نیروهای زیادی از شهرستان اعزام و در این عملیات تعدد زیادی از بچه ها شهید شدند.
بعد از عملیات فتح المبین، عملیات بیت المقدس بود که منجر به آزادی خرمشهردر سوم خرداد ۶۱ شد.
عملیات بزرگ بعدی عملیات رمضان بود که در ۲۲ تیرماه ۶۱ آغاز شد. هرچند از نظر نظامی عملیات موفقی نبود ولی توانستیم قدرت نیروهای ایرانی را به دشمن عراقی نشان دهیم.
این عملیات به چه صورت انجام شد؟
در عملیات‌های قبلی توانسته بودیم عراقی ها را تا پشت مرزهای بین‌المللی عقب برانیم.
دشمن بعثی و استکبار فکر می کردند که چون ما انقلاب کردیم و سازمان ارتش از هم پاشیده است می‌توانند به راحتی انقلاب را نابود کنند. عملیات رمضان لازم بود تا ما قدرت نمایی کنیم.
هدف در این عملیات تصرف شهر بصره بود اما دشمن پیش بینی حمله ما به این بندر مهم را کرده بود.
هدف اصلی دور کردن توپخانه دشمن که شهرها را بمباران می کرد و هدف بعدی تصرف شهر بندری بصره بود.
شهید همت که آن زمان یکی از فرماندهان بود گفته بود: «دشمن در سراسر مرز کانال احداث کرده و کانالها مارپیچی هستند. جلوی هر کانال دو ردیف سیم خاردار کشیده بودند و جلوی سیم‌ها، میدان مین به عمق ۸۰۰ تا ۱۰۰۰ متر وجود داشت که تا آن زمان بی سابقه بود.»
تلفات انسانی زیادی در آن عملیات داشتیم. رزمندگانی که با رشادت و از جان گذشتگی سعی در باز کردن معبر و خنثی کردن میدان مین می کردند.
عراقی ها گروه های مهندسی از سایر کشورها مانند اسراییل آورده بودند و برخی کشورها سلاح های شیمیایی در اختیار آن ها گذاشته بودند. ما در مقابل ادوات و تجهیزات نظامی آنها اگر نگوییم در حد صفر ولی خیلی ضعیف بودیم، چون هیچ کشوری حاضر نبود به ما سلاح بدهد. وارد جنگ نابرابری شده و ما به دنبال دفاع بودیم و این جنگ تحمیلی بود.
عراقی ها برای اولین بار طرح مثلثی ها را اجرا کردند. به این ترتیب که منطقه بزرگی از زید تا شلمچه را خاکریزهای مثلثی زده و داخل آنها تانک مستقر کرده بودند که بتوانند از دو سه جهت دفاع کنند. یعنی اگر ما از مثلثی ها رد می شدیم اینها باز هم می توانستند از پشت سرشان دفاع کنند. داخل مثلثی ها انبارهای مهمات و سکوهای تانک داشتند.
در این عملیات دشمن برای اولین بار تانک های تی ۷۲ روسی را وارد عملیات کرد که موشک های ضد تانک به آنها کارگر نبود.
با این وجود ما حدود ۷۵۰ تانک دشمن را زدیم و غنیمت گرفتیم.
این عملیات در ماه رمضان و در تیر ماه شروع شد. گرمای طاقت فرسای و دمای بالای ۵۰ درجه هم از سختی های دیگر این عملیات بود.
شهید همت به رزمندگان می گفت:« اگر بتوانیم زیر تیغ آفتاب و گرما کار کنیم مهم است، چون باعث خودسازی ما می شود. جهاد اکبر ما خودسازی است.»
شهدای زیادی مانند شهید همت، شهید ردانی پور و شهید حسن باقری،شهید حسین خرازی و شهید سیف الله حیدرپور که فرمانده گردان بود در این عملیات حضور داشتند.
شهید حیدرپور در این عملیات با اصابت گلوله دوشکا به دست و شکمش مجروح شد و در نهایت چند سال بعد در اثر عوارض همین جراحات به شهادت رسید.
بیست نفر از بچه های شهرضا مثل مهدی رهنمایی، مصدق،کاووسی، جواد یزدانی و یثربی در این عملیات به شهادت رسیدند.
حرف آخر شما با مخاطبان سیناخبر؟
درست است که الان مشکلات اقتصادی و اجتماعی زیاد است، اما همین که الان با امنیت و اقتدار در منطقه حضور داریم مدیون انجام همان عملیات ها و تقدیم خون شهداست. همین که استکبار جرأت حمله نظامی به ما را ندارد، نتیجه خون شهداست.
