یکی از کاربرد‌های دمنوش در فصل تابستان به عنوان خنک کننده و سردنوش است، دمنوش تابستانی امروزه یکی از نوشیدنی‌های پرطرفدار فصل تابستان است.
با شروع فصل گرم و گرمای شدید، نیاز بدن به آب بیشتر از قبل می‌شود و کمبود آب بدن در بسیاری از موارد می‌تواند بسیار آزاردهنده باشد؛ بسیاری از مردم با استفاده از دمنوش‌های تابستانی سعی می‌کنند هم آب بدن خود را تأمین کنند و هم از خاصیت خنک‌کنندگی برخی دمنوش‌های گیاهی و دمنوش‌های میوه‌ای استفاده کنند.
در فصل تابستان از همه دمنوش‌ها می‌توان استفاده کرد، اما برخی دمنوش‌ها به دلیل خاصیت خنک کنندگی و فوایدی که دارند بیشتر از سایر دمنوش‌ها مورد توجه قرار می‌گیرند. دمنوش‌های گیاهی از سم‌زدایی بدن و کاهش استرس تا کمک به هضم و تقویت عملکرد شناختی دارای مزایای زیادی برای سلامتی هستند. در این گزارش دمنوش‌های گیاهی که برای تابستان گزینه مناسبی هستند و به صورت سردنوش نیز استفاده می‌شوند، معرفی می‌کنیم.
دمنوش نعنا نوشیدنی خنک‌کننده و نشاط‌انگیز
مریم رضایی، کارشناس گیاهان دارویی با بیان اینکه نعنا یکی از اولین گزینه‌ها برای دمنوش تابستانی است، گفت: دمنوش نعنا فلفلی یا نعنا به همراه چند تکه یخ یک نوشیدنی خنک‌کننده و نشاط‌انگیز برای هوای گرم تابستان است، مصرف دمنوش نعنا بصورت گرم نیز درمانی خانگی و موثر برای سرماخوردگی‌ها و گلودرد‌های فصل تابستان به شمار می‌رود، نعنا همچنین باعث بهبود نفخ شکم، تهوع و سوءهاضمه می‌شود و نوشیدن یک فنجان دمنوش نعنا پس از غذا‌های سنگین به هضم غذا کمک می‌کند.
وی با اشاره به اینکه دمنوش بادرنجبویه نیز مانند نعنا به صورت خنک و سرد طعمی بی نظیر خواهد داشت، افزود: بادرنجبویه آرامش بخش، مفرح و نشاط‌آور است و عطر و طعمی شبیه لیمو دارد، دمنوش بادرنجبویه برای کاهش تنش‌های عصبی و تسکین سردرد مناسب است، نوشیدن این دمنوش برای سرماخوردگی و تب نیز بسیار مفید و موثر است.
چای علف لیمو سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند
رضایی با بیان اینکه علف لیمو منبع فوق‌العاده‌ای از ویتامین C، فولات، آنتی‌اکسیدان‌ها، پتاسیم و منیزیم است، بیان کرد: این گیاه داروی که عطر و بوی مرکبات دارد، استرس را کاهش می‌دهد، گردش خون را بهبود می‌دهد، سطح کلسترول را پایین می‌آورد و باعث کاهش وزن می‌شود.
کارشناس گیاهان دارویی با اشاره به اینکه چای علف لیمو در عین حال سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند، ادامه داد: بی‌خوابی را درمان و ارگان‌هایی مانند کبد و کلیه سم‌زدایی می‌کند، برای آماده کردن این دمنوش می‌توان از علف لیموی خشک یا تازه استفاده کرد؛ خیلی ساده مقداری از گیاه را داخل آب جوش بریزید و اجازه بدهید ۱۰ دقیقه بماند تا دم بکشد، زمانی که چای آماده شد، چند برش لیمو نیز می‌توانید به آن اضافه کنید.
وی با تأکید بر اینکه اسمانتوس، یک نوشیدنی عالی است، گفت: دمنوش اسمانتوس، از گل‌های سبز رنگ و خشک شده همین گیاه درست می‌شود، این یک نوشیدنی ملایم با عطر و طعم گلی زیباست که خیلی زود شما را شیفته خودش می‌کند.
چای ترش انتخاب هوشمندانه برای فصل گرما
رضایی با بیان اینکه یکی از انتخابات هوشمندانه برای فصل گرما چای ترش است، عنوان کرد: این چای بی‌نظیر انواع بیماری‌های کبدی را برطرف کرده و خطر ابتلا به سرطان را کاهش می‌دهد، در ضمن، سرعت سوخت و ساز بدن را افزایش داده و باعث کاهش تدریجی وزن می‌شود، این چای با بالا بردن تعریق دمای بدن را کاهش می‌دهد که موجب خنک شدن می‌شود.
کارشناس گیاهان دارویی اضافه کرد: چای ترش سرشار از ویتامین c، انواع مواد معدنی و آنتی اکسیدان است و در درمان اضطراب موثر است، این چای برخلاف چای سیاه سرشار از آهن بوده و برای افرادی که به کم خونی مبتلا هستند، توصیه می‌شود.
وی گفت: چای سبز علاوه برای خواص افزایش سوخت و ساز و مفید برای لاغری، خنک کننده نیز است، در طب سنتی چینی از آن برای رفع حرارت بدن و درمان گرمازدگی استفاده می‌شود، دمنوش گیاهی چای سبز عطش را کاهش می‌دهد؛ مصرف زیاد چای سبز توصیه نمی‌شود.
مشهورترین خنک‌کننده طبیعی بدن خاکشیر است
محمدرضا نصیری، کارشناس طب سنتی با بیان اینکه مشهورترین خنک‌کننده طبیعی بدن خاکشیر است، گفت: از خاکشیر برای رفع التهاب زخم‌ها، باز کردن صدا و از بین کردن کهیر استفاده می‌شود.
وی با بیان اینکه شربت‌های آبلیمو و خاکشیر علاوه بر اینکه آب از دست رفته بدن را جبران می‌کند، تأمین‌کننده املاح از دست رفته بدن نیز هستند، افزود: وقتی خاکشیر با آب و گلاب مخلوط و کمی شکر هم به آن اضافه شود، هم خوش مزه خواهد بود و هم لعاب آن منبعی برای آب بدن است.
نصیری با بیان اینکه شربت سکنجبین دارای طبیعت سرد و خنک است و به صفرابر مشهور است، بیان کرد: ترکیب شربت سنکجبین و خیار رنده شده برای رفع تشنگی و التهاب ناشی از گرما بسیار مناسب است.
کارشناس طب سنتی ادامه داد: علاوه بر خاکشیر، دانه‌های تخم‌شربتی نیز در مجاورت آب، چندین برابر وزن خود آب جذب کرده و متورم می‌شوند، در نتیجه، آب زیادی را در بدن نگه می‌دارند که هنگام تعریق، وقتی بدن با کمبود آب مواجه می‌شود از ذخیره آب آن‌ها استفاده می‌کند؛ تخم شربتی دارای پروتئین، آهن، پتاسیم و کلسیم است و ماده‌ای معدنی به نام بورون در آن، باعث انتقال کلسیم به استخوان‌ها می‌شود.
عناب از گرمازدگی جلوگیری می‌کند
وی با بیان اینکه شربت آبلیمو جلوی گرمازدگی و عطش را می‌گیرد و مصرف آن در ماه‌های گرم و در مسافرت‌ها، به خصوص مسافرت‌های دریایی، بسیار مناسب است، عنوان کرد: شربت آبلیمو زیانی ندارد و مصرف آن در هر سنی توصیه می‌شود، آبلیمو ضد تصلب شرایین، کاهش دهنده کلسترول، ضد برخی سموم، ضدتب و ضدکمبود ویتامین C است.
نصیری با اشاره به اینکه عناب از نظر طب سنتی دارای طبع سرد و خنکی است و از آن در رفع خشکی پوست، قرمزی و آفتاب سوختگی پوست استفاده می‌شود، گفت: می‌توانید میوه عناب را به تنهایی بخورید یا نوشیدنی آن را درست کنید و از گرمازدگی بدن‌تان جلوگیری کنید، همچنین عناب به آرامش اعصاب و رفع استرس شما کمک زیادی می‌کند.
کارشناس طب سنتی اضافه کرد: یکی از مشکلات همه ما در گرما بی‌حوصلگی و کلافگی است که یکی از بهترین راه‌های درمان آن استفاده از دمنوش گل گاوزبان است، این دمنوش یکی از بهترین عوامل تقویت نیروی دفاعی بدن است و همچنین تسکین بی‌نظیری برای اعصاب است و باعث می‌شود علاوه بر کسب آرامش در برابر مسمومیت‌های رایج فصل تابستان مقاوم شوید و با مصرف منظم آن در تابستان مقاومت بدن افزایش و احتمال ابتلا به سرماخوردگی در زمستان نیز کاهش می‌یابد.
شربت بیدمشک برای رفع عطش و گرمازدگی
وی با اشاره به اینکه شربت بیدمشک با خاکشیر یک نوشیدنی مناسب برای فصل تابستان است و برای رفع عطش و گرمازدگی، یک گزینه فوق‌العاده است، گفت: خاکشیر را باید از قبل خیس کرده و چندبار، آب آن را عوض کنید تا چوب‌های ریز و خاشاک موجود در آن کاملاً جدا شود، می‌توانید به‌جای شکر از نبات برای شیرین‌کردن این شربت استفاده کنید، نبات به رفع سردی و نفخ شربت بیدمشک با خاکشیر، کمک می‌کند.
نصیری ادامه داد: شربت بیدمشک، دارای ویتامین‌های B ۶، B ۲، B ۱، A، C، E و املاحی، چون فسفر، آهن، سدیم، پتاسیم، منیزیم، کلسیم، روی، سلنیوم و مس است، این شربت، منبعی غنی از اسید‌های آمینه، اسیدفولیک، اسید سیتریک، اسید‌های چرب امگا ۳، پروتئین، آنتی‌اکسیدان و کربوهیدرات به شمار می‌آید.
وی خاطرنشان کرد: برخی از دمنوش‌ها برای افراد دارای مریضی‌های فشار خون، قند خون، مشکلات کلیوی و گوارشی مناسب نیستند پس حتماً قبل از مصرف به فواید و مضرات آن‌ها حتماُ توجه کنید یا با پزشک معالج خود مشورت کنید.
نصیری تصریح کرد: اکثر دمنوش‌ها با خاصیت نشاط آوری و انرژی‌بخشی هستند از این رو امکان بالا بردن تپش قلب وجود دارد پس افرادی که دارو‌های قلب مصرف می‌کنند حتماً باید زیر نظر پزشک این دمنوش‌ها را مصرف کنند.
