مدرسه خانه دوم دانش آموزان است. کودکان و نوجوانان ساعات زیادی را در این محیط‌های آموزشی میگذارنند و نوع تغذیه و انتخاب دسته‌های غذایی برای آنها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. طبق آمار در زمان آموزش آنلاین و همه گیری ویروس کرونا بسیاری از دانش آموزان به دلیل تحرک کمتر چاقی و افزایش وزن را تجربه کرده‌اند. متخصصان می‌گویند نوع تغذیه در مدرسه در کنترل افزایش وزن کودکان و نوجوانان بسیار با اهمیت است و می‌تواند زمینه‌ساز یادگیری عالی یا برعکس آن بی حالی و بیماری و افزایش آنها باشد. خبرنگار ایرنا زندگی درباره بهترین دسته‌های مواد غذایی برای دانش آموزان با دکتر احمد درستی فوق تخصص تغذیه و رژیم درمانی گفتگوی پیش رو را انجام داده است که آن را می‌خوانید.
تعطیلی سلف مدارس تصمیم درستی بود
دکتر احمدرضا درستی، فوق تخصص تغذیه و رژیم درمانی می‌گوید دانش آموزان شرایط جسمانی مختلفی دارند. نیاز‌های بدن هر یک با دیگری متفاوت است و این درست نیست که در مدت یک سال تحصیلی یک برنامه غذایی برای همه در نظر گرفته شود. اینکه در سال تحصیلی جاری برخی از مدارس تصمیم گرفته‌اند تا سلف غذای دانش آموزان را جمع کنند اتفاق اصلا بدی نیست بلکه برعکس بسیار هم اتفاق خوبی است، زیرا افراد برحسب شرایط جسمی نیاز‌های غذایی متفاوتی دارند و این می‌تواند به تنوع در مصرف دسته‌های غذایی کمک کند.
این متخصص تغذیه می‌گوید برنامه غذایی باید در مسیر درست و ایجاد سلامتی و بالابردن سطح یادگیری در دانش‌آموزان باشد: «یک دانش‌آموز چاق و دیگری لاغر است و یا دانش آموزی کوتاه قد و دیگری بسیار قد بلند است. همه این افراد دستور غذایی متفاوتی را باید رعایت کنند تا نیاز‌های بدنشان تامین شود. برای همین است که می‌گوییم بهتر است به جای ارائه غذا در مدارس والدین غذای مورد نیاز فرزندانشان را تهیه کنند. این غذاها باید طوری انتخاب شوند که یادگیری در دانش آموزان را بالا ببرند. بسیاری از غذاها مخرب یادگیری هستند. تمرکز را از بین می‌برند و موجب بدحالی یا بی حالی دانش آموزان می‌شوند. پس باید در انتخاب نوع غذایی که در مدرسه مصرف می‌شود هوشمندانه عمل کنیم.»
تامین نیاز‌های بدن دانش‌آموز در اولویت قرار بگیرد
این فوق تخصص تغذیه درباره تامین نیاز‌های غذایی دانش آموزان نظر متخصصان را مهم ارزیابی می‌کند: «اگر والدین اصول تهیه غذای سالم برای دانش آموزان را بدانند، می‌توانند در ساعاتی که فرزندشان در مدرسه است تمام نیاز‌های او را برطرف کنند. برای تامین غذای مورد نیاز دانش‌آموزان باید ابتدا به بحث ایمنی غذا و سپس تامین نیاز‌های بدن توجه کنند. موضوع این است که بسیاری از والدین این تصور را دارند که هر چه دانش‌آموزان تغذیه سنگین‌تر و بیشتری داشته باشند و از مواد پرحجم و پر کالری بیشتر استفاده کنند وضعیت سلامت بهتری خواهند داشت. در حالی که این نوع غذاها نه تنها ارزش غذایی ندارد بلکه زمینه ساز بیماری‌های مزمن دیگر می‌شود. پس بنابراین لازم است که در سال حداقل یک بار به متخصص تغذیه مراجعه شود تا با توجه به شرایط کودک و نوجوان رژیم غذایی سالم برای آنها در نظر گرفته شود. تامین نیاز‌های غذایی متناسب با هر دانش‌آموز مهم است و تشخیص درست در این زمینه با مراجعه به متخصص تغذیه امکان پذیر می‌شود.»
اهمیت شرایط نگهداری غذا در مدرسه دکتر درستی شرایط مدرسه‌ها را در نوع غذایی که باید والدین برای دانش آموزان آماده کنند بسیار مهم می‌داند و می‌گوید: «اگر مدرسه‌ای مجهز به یخچال و سرویس گرم کننده غذا باشد شما می‌توانید هر نوع برنج و خورشتی را برای دانش‌آموزان آماده کنید، اما بهتر است به جای برنج سفید از برنج قهوه‌ای استفاده کنید و همچنین از تهیه خورش‌های بسیار چرب هم پرهیز کنید. اما اگر مدرسه‌ای این امکانات را ندارد باید از تهیه ساندویچ مرغ هم برای کودکتان اجتناب کنید، زیرا هنوز هوا گرم است و مرغ به راحتی در هوای بیرون فاسد و خراب می‌شود. از همین رو بهتر است از ساندویچ‌های سبک که مواد فاسد شدنی ندارند استفاده کنید.»
غذا‌هایی موجب خستگی در کلاس درس می‌شود
این فوق تخصص تغدیه با اشاره به عوارض دادن غذا‌های سنگین برای وعده ناهار به دانش آموزان ادامه می‌دهد: «در هیچ کجای دنیا وعده ناهار را برای دانش آموزان سنگین در نظر نمی‌گیرند، زیرا بیش از حد غذا خوردن در وعده ناهار موجب می‌شود تا خون در بدن جمع شود و به سمت دستگاه گوارش برود. همین موضوع موجب خواب آلودگی و خستگی دانش آموزان در کلاس می‌شود.»
مصرف بی رویه ویتامین، ممنوع!
دکتر درستی توجه به میان‌وعده دانش‌آموزان را بسیار مهم می‌داند و در این باره می‌گوید: والدین به هیچ عنوان از میان وعده‌ها غافل نشوند. بهترین گزینه برای میان وعده میوه‌ها هستند. سیب، هویج، ساقه کرفس، خیار و … و شیر و کیک خانگی می‌توانند یک میان وعده فوق‌العاده باشند. مغزی جات مانند بادام هم برای این گروه‌های سنی بسیار مفید و پرخاصیت است. اینکه بگوییم دانش آموزان از دستور غذایی خاصی استفاده کنند، اصلا درست نیست. همین که تمام مواد غذایی را به اندازه و درست مصرف کنند کافی است و موجب می‌شود تا بدن مقاومی داشته باشند. علاوه بر این اصلا توصیه نمی‌کنیم که والدین فرزندانشان را مدام به مصرف ویتامین‌های c و d مجبور کنند، زیرا مصرف زیاد این ویتامین‌ها عوارضی بدتری دارد و در زمان شیوع بیماری کرونا و افزایش مصرف این ویتامین‌ها شاهد عوارض آن در کودکان بودیم؛ بنابراین تامین این ویتامین‌ها با میوه‌ها و سبزیجات و لبنیات سالم و تازه بهتر است و شرایط رشدی مناسبی را برای دانش آموزان ایجاد می‌کند.
