زمانی که کودک پا به این دنیا می‌گذارد، از ماه‌ها قبل والدین که مشتاق حضورش هستند، اتاق او را آماده و لباس‌ها و وسایل مورد نیازش را تهیه می‌کنند و حتی شیشه شیر و ظرف غذایی را که ممکن است ماه‌های اول برایش قابل استفاده نباشد هم مهیا می‌کنند، اما متاسفانه والدین کمی هستند که نحوه درست رفتار با کودک و شناخت ویژگی‌های او را قبل از تولد نوگل‌شان مطالعه کرده باشند. ما در این مطلب تلاش می‌کنیم تا به صورت خلاصه به رفتار‌هایی که والدین در دو سال اول باید به آن‌ها توجه کنند، اشاره کنیم.
کودکان در سال‌های نخستین زندگی و حیات خود سعی دارند دنیای ناشناخته و مبهم خود را بشناسندکه برای شناخت آن دست به هر کاری می‌زنند. یک تا دو سالگی زمان مهمی برای رشد عاطفی و احساسات است. کودک قبل از یک سالگی خود را کشف و بعد از یک سالگی، وقتی شروع به راه رفتن می‌کند به دنبال کشف چیز‌های جدید اطراف خود و شناخت دنیای خودش است. جست وجوی اطراف شروعی برای استقلال، رشد اجتماعی و عاطفی اوست؛ بنابراین نحوه برخورد با کودک بسیار مهم است. رفتار والدین می‌تواند نقطه اتکایی برای رفتار کودک در آینده باشد. برای برقراری ارتباط بهتر و موثر‌تر با کودک نوپا، بهتر است اول به شناخت کامل از کودک برسیم؛ زیرا در این صورت خیلی راحت‌تر می‌توانیم با کودک ارتباط برقرار کنیم و دلیل خیلی از پرخاشگری‌ها، لجبازی‌ها، جیغ زدن‌ها، داد و بیداد کردن‌ها و… کودک را بدانیم و با برخورد صحیح با او بتوانیم بهترین رابطه را داشته باشیم و چیز‌های زیادی را به کودک یاد بدهیم.
رفتار با کودک صفر تا ۶ ماهه
از اولین روز‌های تولدش باید حواس کودک را تحریک کنید. به کمک آویزان کردن قطعات رنگی بی‌خطر در محل خواب کودک به هنگام بیداری او را سرگرم و حس بینایی او را تحریک کنید و با گفتگو و واکنش نشان دادن به گریه‌ها، غرغر‌ها و لبخند کودک حس شنوایی و توانایی کلامی او را تقویت کنید. با شنیدن صدای گریه نوزاد او را در آغوش بگیرید و به وی محبت و با او بازی کنید. نگران لوس و بغلی شدن کودک نباشید چرا که با این کار حس امنیت و اعتماد او را در اولین روز‌های حضور در جهان تقویت می‌کنید که دستاورد بسیار مهمی است.
رفتار با کودک ۶ ماهه تا یک ساله
در این دوره زمانی، بیشتر از قبل با کودک خود حرف بزنید. برایش کتاب بخوانید. شما با این کار نه تنها مغز کودک را رشد می‌دهید بلکه دایره لغات او را هم گسترش می‌دهید. اجازه بدهید کودک از لمس کردن تصاویر کتاب لذت ببرد. هرگز کودک شش ماهه خود را تنبیه نکنید بلکه با متوقف کردن رفتار و بیان کار اشتباهش، او را از خطر‌های احتمالی دور و با تشویق کار‌های خوب شرایط تکرار رفتار مناسب را در وی ایجاد کنید.
رفتار با کودک یک تا ۲ ساله
بعد از یک سالگی، کودک شما با گفتن صدا‌هایی مثل با، ب‌ب، د د و … شروع به صحبت کردن می‌کند تا می‌توانید در این دوره با او صحبت و از واژه‌های صحیح در ارتباط با او استفاده کنید. لجبازی، سرکشی و استقلال طلبی از ویژگی‌های این دوره است. در چنین شرایطی به جای بگو مگو و نهی کردن کودک با تغییر شرایط توجه کودک را به موضوع جذاب‌تری جلب کنید. کودک با راه رفتن سعی در کشف محیط اطراف خود می‌کند، تلاش کنید موقعیت‌های مناسبی که به دور از آسیب به کودک است برایش فراهم کنید تا کنجکاوی‌هایش را با لذت همراه کنید. در این سن، کودکان کمی در برابرغریبه‌ها محتاطانه عمل می‌کنند، اما میل‌شان به تعامل با اعضای خانواده و سایر اطفال به وضوح قابل مشاهده است. بازی قایم باشک می‌تواند یکی از بهترین بازی‌ها برای کمک به برطرف کردن اضطراب جدایی کودکان باشد. به یاد داشته باشیم که تحقیقات متعدد ثابت کرده تا پایان یک سالگی هیچ کودکی نباید به تصاویر تلویزیون یا سایر رسانه‌های الکترونیکی مثل رایانه و موبایل حتی برای چند دقیقه کوتاه نگاه کند، تماشای این تصاویر منجر به کاهش خلاقیت و توجه و تمرکز کودک در سال‌های آینده او خواهد شد.
۶ توصیه کوتاه، اما مهم به والدین
۱- مادر و پدر عزیز در تربیت فرزند، هم سو و هم‌نظر باشید.
۲- الگوی خوبی باشید.
۳- قاطع باشید نه عصبانی.
۴- همیشه به رفتار خوب پاداش دهید و مراقب باشید هرگز رفتار بد را تشویق یا تقویت نکنید.
۵- با ساده‌ترین وسایل موجود با فرزند خود بازی کنید.
۶- با او گفتگو و در این بین با سوال کردن او را به فکر کردن ترغیب کنید.
